Picie wody w dużych ilościach- słyszymy o tym niejednokrotnie, zwłaszcza w lecie, w upalne dni. Ale picie wody, minimum 2,5 litra czystej wody dziennie, powinno być normą. Nasze organizmy składają się w przeważającej części zwłaszcza z tej substancji, która jest podstawą jego funkcjonowania.
Wody potrzebuje wszystkie tkanki, narządy, potrzeba jej, by mogły zachodzić niemal wszystkie procesy fizjologiczne ciała. Reguluje temperaturę krwi, nawilża skórę, pomaga w transporcie krwi, poprawia trawienie- to tylko kilka najważniejszych kwestii, w których czynny “udział” bierze woda. Jest bardzo istotna dla seniorów, a odwodnienie może mieć dla nich bardzo nieprzyjemne oraz niebezpieczne skutki.
Na skróty:
- 1. Czym jest odwodnienie?
- 2. Jakie skutki powoduje odwodnienie u seniora?
- 3. Jak zapobiegać odwodnieniu u seniora?
Czym jest odwodnienie?
Odwodnienie organizmu jest bardzo poważnym stanem, jest on niebezpieczny zwłaszcza dla najmłodszych oraz dla osób w podeszłym wieku. Na odwodnienie organizmu nie mają wpływu jedynie upały, do odwodnienia może dojść niemal zawsze, a często jest to komplikacją niektórych chorób. Odwodnienie jest najkrócej mówiąc stanem, gdy naszemu organizmowi brakuje elektrolitów na skutek zbyt dużej utraty wody. Zachwianiu ulega równowaga wodno- elektrolitowa.
Wyróżnić możemy aż 3 rodzaje odwodnienia, w zależności od rodzaju zaburzeń tejże równowagi. 1. Hipertoniczne odwodnienie- charakteryzuje się większą utratą wody niż elektrolitów. 2. Hipotoniczne odwodnienie- przewaga utraty elektrolitów nad utratą wody. 3. Izotoniczne odwodnienie- taka sama utrata elektrolitów oraz wody.
Przyczynami odwodnienia są najczęściej biegunki, wymioty oraz gorączka, intensywne pocenie się (np. podczas upałów), zbyt małe ilości przyjmowanych płynów, ale powodować je mogą także takie choroby jak choroby nerek- moczówka prosta, cukromocz, niewydolność nerek, choroba Parkinsona- choroba ta powoduje często zaburzenia w połykaniu, chory nie przyjmuje pokarmów ani płynów.
Jakie skutki powoduje odwodnienie u seniora?
Na pierwsze objawy odwodnienia u osoby starszej należy reagować szybko i zdecydowanie. Do takich objawów należą zaburzenia widzenia, suche i spierzchnięte wargi, zawroty i bóle głowy, omdlenia, zaparcia, zmiany w odczuwalnej temperaturze ciała, spadek ciśnienia tętniczego krwi, suchość śluzówek jamy ustnej i języka, wzdęty brzuch, brak apetytu, senność, rzadkie oddawanie moczu oraz infekcje układu moczowego.
Każda z tych kwestii powinna zaniepokoić osobę, która sprawuje opiekę nad seniorem. Skutki długotrwałego odwodnienia organizmu seniora mogą być bardzo poważne, gdyż prowadzą najczęściej do rozwoju chorób nerek oraz rozwoju choroby wieńcowej. Schorzenia te mogą stać się bezpośrednim zagrożeniem dla życia.
Jak zapobiegać odwodnieniu u seniora?
Chcąc zapobiegać ryzyku odwodnienia się osoby starszej, należy pamiętać o kilku rzeczach, które pozwolą nie dopuścić do tak poważnego stanu:
– senior powinien pić dziennie jak najwięcej czystej wody- nie tylko herbat, kawy czy soków lub zup- zaleca się, by dziennie wypijał około 2 litrów wody źródlanej lub mineralnej,
– szczególną ostrożność należy zachować podczas biegunki, gorączki czy wymiotów- wtedy dbać należy bardzo o uzupełnianie płynów przez osobę starszą- tak samo w przypadku chorób i infekcji układu moczowego,
– jeżeli senior nie ma w nawyku picia dużej ilości płynów lub w ogóle tego nie chce (tak mogą mieć osoby z demencjami) należy podawać je w małych ilościach, ale możliwie często przez cały dzień, dobrze jest także podawać seniorowi soczyste owoce oraz warzywa,
– Podczas upałów trzeba zwracać szczególną uwagę na uzupełnianie płynów u osoby starszej, poza wodą i innymi klarownymi napojami, może to być porcja soczystych owoców (arbuz, truskawki) oraz wszelkie sorbety owocowe.
W wypadkach skrajnego odwodnienia u osoby starszej należy niezwłocznie skontaktować się z pogotowiem ratunkowym. Liczy się szybka reakcja, gdyż, może istnieć konieczność podania seniorowi 5% glukozy dożylnie w postaci kroplówki lub roztworu NaCl. Istnieją przypadki, gdy senior zostać musi na kilkudniowej obserwacji w szpitalu.